Rusteloosheid: advies van onze apotheker | Farmaline (2024)

We kennen het allemaal: trillende en zweterige handen, weke knieën en een bonzend hart. Sommigen kampen zelfs met misselijkheid, braken en/of een rood gezicht. Nervositeit heeft vele gedaantes en iedereen krijgt er ooit eens mee te maken - de ene al wat sneller dan de andere. Niet iedereen is namelijk even gevoelig voor zijn of haar innerlijke onrust.

Je hoeft je echter geen zorgen te maken: nervositeit is een normale reactie van het menselijk lichaam op nieuwe, onbekende, spannende situaties of gebeurtenissen. Dit kan een examen, een interview of de eerste afspraakje zijn, of wanneer je moet spreken voor een publiek, van baan verandert of iets dergelijks. Meestal verdwijnt de nervositeit vanzelf zodra de situatie of gebeurtenis voorbij is.

In sommige gevallen blijft de spanning echter bestaan en brengt het andere klachten met zich mee. De volgende symptomen kunnen ook optreden bij rusteloosheid:

• Problemen om in slaap te vallen en door te slapen
• Angst
• Hartkloppingen
• Zweetaanvallen
• Gevoel van constante druk
• Ongeduld
• Prikkelbaarheid
• Concentratieproblemen

Vaak kunnen de getroffenen niet meer kalmeren, maken ze vaker fouten en zijn ze meestal opgejaagd. In dat geval is de oorzaak van de innerlijke rusteloosheid gedeeltelijk onbekend, maar blijven de getroffenen met een ontvluchtingsdrang kampen. Dan geraken ze in een vicieuze cirkel terecht.

Rusteloosheid kan niet alleen verdere gezondheidsproblemen veroorzaken, maar kan ook een symptoom zijn van een ziekte, die meestal gepaard gaat met verdere klachten. Zowel lichamelijke als geestelijke ziektes kunnen nervositeit veroorzaken. De volgende ziektes zijn mogelijke lichamelijke oorzaken:

• Hyperthyreoïdie (te snel werkende schildklier)
• Lage bloeddruk (hypotensie)
• Diabetes/lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie)
• Hartproblemen
• Ontwenningsverschijnselen of bijwerkingen van medicatie
• Aandachtstekort Hyperactiviteitssyndroom (ADHD)
• Longembolie
• Dementie en de ziekte van Alzheimer
• Menopauze en premenstrueel syndroom (PMS)
• Hoge bloeddruk

De oorzaken voor rusteloosheid zijn echter vaak psychologisch van aard. Mogelijke triggers zijn de volgende:

• Fobieën
• Angststoornissen
• Depressies
• Depressieve stemmingen
• Obsessieve dwangstoornissen
• Alcohol- of drugsverslaving
• Schizofrenie
• Borderline syndroom
• Persoonlijkheidsstoornissen

Ook je levensstijl kan verantwoordelijk zijn voor rusteloosheid. Te veel cafeïne, alcohol en nicotine leiden vaak tot nervositeit. Permanente stress is ook een mogelijke trigger. Die kan zowel in de privésfeer aanwezig zijn als in de professionele sfeer door een te hoge werkdruk of te veel taken. Vaak gaat dit gepaard met piekeren tot overanalyseren en het niet kunnen uitschakelen van je gedachten. De momenten van rust worden steeds zeldzamer en zelf ‘s nachts blijf je nadenken.

Natuurlijk kan stress niet volledig worden vermeden en zullen er altijd momenten zijn in het leven waar meer stress bij komt kijken dan bij andere. Een zekere mate van nervositeit is prima, maar zoals reeds beschreven, kan het je ook ziek maken of een symptoom van een ziekte zijn.

Iedereen die lijdt aan langdurige rusteloosheid en andere klachten heeft, zoals lusteloosheid en verdriet of misschien zelfs angst, moet een arts raadplegen. Dit geldt ook wanneer zelfhulp maatregelen niet langer effectief zijn.

Hoe behandelt een arts rusteloosheid?

In de eerste plaats worden meestal verschillende vragen gesteld over de symptomen, de duur, onderliggende ziektes en de levensstijl van de patiënt. Dit wordt meestal opgevolgd door een fysiekecontrole. Daarbij kan ook een onderzoek van het bloed, de bloeddruk en een ECG aan te pas komen. Op dezelfde manier worden verschillende beeldvormingsmethoden gebruikt om de oorzaak op te sporen, zoals een echografie of een scintigrafie als men schildklierproblemen vermoedt.

Je hoeft niet noodzakelijk op therapie of medicijnen te vertrouwen om je rusteloosheidsproblemen op te lossen, wanneer die niet veroorzaakt wordt door een onderliggende ziekte. Als een bepaalde situatie of gebeurtenis nervositeit veroorzaakt of als het slechts een stressvolle fase is, kan je verschillende zelfhulp maatregelen nemen.

Ontspanning vinden

Het belangrijkste bij innerlijke rusteloosheid, overbelasting, paniekaanvallen en dergelijke is in de eerste plaats ontspanning. Soms is het genoeg om een paar keer diep in te ademen en dan weer uit te ademen. Een hand op je buik leggen en deze op en neer voelen gaan, kan de ademhaling vergemakkelijken.

Ook verschillende ontspanningstechnieken kunnen helpen, bijvoorbeeld:

• Autogene training
• Meditatie
• Spierontspanning van Jacobson
• Yoga
• Tai-chi
• Qigong

Beweging in het algemeen is goed voor je. Ook langdurige uithoudingssporten zijn vaak geschikt om rusteloosheid en spanning te bestrijden. Of het nu gaat om joggen, fietsen,zwemmen of dergelijke - sport helpt het hoofd leeg te maken en stimuleert het lichaam. Wie op een verantwoorde manier beweegt, kan meestal ook beter slapen, waardoor de vicieuze cirkel van slaapgebrek doorbroken wordt.

Homeopathie en plantengeneeskunde: remedies voor rusteloosheid

In geval van een goede bloedsomloop kan een warm bad met wat toegevoegde extra’s voor ontspanning zorgen. Lavendel- of hooibloemen zijn net zo geschikt als hop, passiebloemen en valeriaan. Deze laatste zijn ook verkrijgbaar als kalmeermiddel voor oraal gebruik. Deze werken echter niet direct en het kan wel een paar weken duren totdat een verschil merkbaar is. Of het nu valeriaan of sint-janskruid is, neem deze middelen alleen na bespreking met je arts of apotheker. Kruidengeneesmiddelen kunnen immers bijwerkingen en interacties met andere geneesmiddelen hebben.